Największy problem w zapamiętywaniu dużej ilości informacji i uczeniu się efektywnie

By Bartek Czekała | Języki obce

Wielu ludzi marzy o posiadaniu fantastycznej pamięci. Kto może ich winić?! Bycie zdolnym do przywołania informacji w mgnieniu oka odbierane jest często jako oznaką geniuszu.

Mimo to niewielu zbliża się do tego ambitnego celu. Tak naprawdę, ledwo garstka ludzi zdobywa, chociaż przyzwoity poziom w ich dziedzinie zainteresowania.

Powodów jest kilka i oczywiście każdy ma swoje własne wyjaśnienia. Wielu obwinia brak zainteresowania i apatię uczących się. Inni twierdzą, że nasze mózgi nie są stworzone do przyswajania tak znaczącej ilości informacji. Niestety nie mogę zaoferować żadnej rady à propos pierwszego argumentu, ale mogę pomóc z drugim.

Zobaczmy, co jest największym problemem w uczeniu się efektywnie i zapamiętywaniu mnóstwa informacji i jak sobie z nim poradzić.


JAK DUŻO INFORMACJI JESTEŚMY W STANIE ZAPAMIĘTAĆ?

Wielu ludzi ma wrażenie, że pojemność naszej pamięci jest największym problemem w efektywnej nauce. To mit. Niestety, jeśli spróbujesz wygooglować pytanie: "Jak dużo jesteśmy w stanie zapamiętać?", dostaniesz odpowiedź, która jest nieaktualna i nie ukazuje stanu naszej obecnej wiedzy.

Właśnie dlatego spróbuję podać Ci liczbę opartą na moich poszukiwaniach.


WCZEŚNIEJSZE BADANIA NA TEMAT WIELKOŚCI NASZEJ PAMIĘCI.

Ostatnie badanie z 2009 opublikowane przez Azevedo i współpracowników szacuje, że w ludzkim mózgu znajduje się około 86 miliardów komórek nerwowych. Wiemy także, że każdy neuron tworzy 000 połączeń z innymi neuronami, co daje nam 86 bilionów połączeń nerwowych. Komórki nerwowe łączą się, żeby każda mogła utrzymać wiele wspomnień naraz. W tym samym czasie kilka lat temu, naukowcy z Salk Instytute odkryli, że zamiast 3 rozmiarów synaps, jak wcześniej wierzono, jest ich 26.

Mogą się one zmieniać w ciągu kilku minut, mówiąc nam, że mózg może mieć dużo większą pojemność do zapamiętywania informacji niż dotąd wierzyliśmy.

W przeszłości, profesor Paul Reber z Uniwersytetu Northwestern, który w tamtym momencie wierzył, że w mózgu znajduje się jeden miliard komórek nerwowych, określił pojemność naszego mózgu na poziomie 1,5 petabajta.

Więc co się stanie, jeśli weźmiemy pod uwagę informację powyżej?

Nasze obliczenia zakończyłyby się na wyniku 215 petabajtów, i to bez brania pod uwagę dodatkowych
rozmiarów synaps. Jeśli uwzględnimy również te 23 nowo odkryte, wiedząc, że w terminologii
informatycznej, ta wartość odpowiada około 4,7 "bitów" informacji na synapsę, dostaniemy około 860 petabajtów.

Jeden petabajt jest równy 10^15 bajtów informacji cyfrowych. Jak widzisz, jest to przerażająco ogromna liczba. Jednakże mówi nam to jedną ważną rzecz.

Pojemność Twojej pamięci nie jest tym co Cię powstrzymuje. Mógłbyś uczyć się nowej informacji co sekundę i żyć 500 lat, i nie byłbyś nawet w stanie zbliżyć się do górnej granicy tego, co może zapamiętać Twój mózg.


ŚWIETNY PRZYKŁAD ROZLEGŁEJ POJEMNOŚCI NASZEJ PAMIĘCI.

Getty Images

Jest duża szansa, że słyszałeś o Kim Peek. Był on sawantem i inspiracją dla postaci Raymonda Babitta w filmie Rain Man. Wiele źródeł twierdzi, że był on w stanie zapamiętać między 95-98% informacji z prawie każdej książki, czytając ją przez około godzinę. Według gazety The Times mógł on przypomnieć sobie dokładnie treść przynajmniej 12 000 książek.

Czy jest tu jakieś przejaskrawienie jego osiągnięć? Mało prawdopodobne. Jest tona filmików na Youtube, które pokazują jego fantastyczną pamięć. Tu znajdziesz świetny film dokumentalny o nim. Jest naprawdę warty Twojego czasu. Myślę, że to, co było w nim szczególnie niezwykłe, to przede wszystkim jego umiejętność nieomal bezwysiłkowego wydobywania wszystkich tych informacji, a nie to ile ich zapamiętywał.


INNE PROBLEMY W UCZENIU SIĘ EFEKTYWNIE, KTÓRE POMINĘ

Zanim przejdę do sedna sprawy, chce, żebyś wiedział, że są jeszcze inne, pospolite przeszkody, które
mogą stanąć na Twojej drodze.

Najważniejsze z nich to:

Czemu zdecydowałem się ich nie poruszać w tym artykule? Prawdę mówiąc, jeśli używasz programów optymalizujących powtórki, prawdopodobnie zapobiegłeś większości tych problemów. Nie ma również sensu wciskać zbyt wiele wiedzy do jednego artykułu, dlatego dołączam linki do innych publikacji, gdzie omawiałem te zagadnienia.

Czytaj więcej: Here Is Why Most Spaced Repetition Apps Don’t Work and How to Fix It


JAKI JEST NAJWIĘKSZY PROBLEM W EFEKTYWNEJ NAUCE?

Zapamiętywanie przypuszczalnie powinno podwyższać Twoją efektywność w radzeniu sobie z sytuacjami, które zdarzają się w naszym życiu. Pomyśl o czymś tak prostym, jak zobaczenie osoby z nożem w ręce. Wątpliwe jest, że Twoja reakcja byłaby inna niż ucieczka z gracją ptaka dodo z przetrąconym skrzydłem.

Innymi słowy, w idealnym świecie, pewne sytuacje lub informacje powinny aktywować nasze uprzednio
utworzone scenariusze.

Z tego powodu,

Największym problemem efektywnej nauki jest nasza niezdolność do połączenia informacji z istotnym modelem kontekstualnym (tj. schematem), który powinien być łatwy do wydobycia.

Zauważ, że nie ma znaczenia jak bardzo próbujesz uczepić się pamięciowo różnych informacji. Większość z nich rozmywa się w nicość po relatywnie krótkim czasie.

Kluczowe pytaniem brzmi więc — jak powinieneś używać swojej pojemność pamięci, aby zapamiętać
informacje, które napotykasz lub przyswajasz, żeby zwiększyć swoją efektywność w radzeniu sobie z konkretnymi sytuacjami, z którymi masz styczność.


CO WYMAGANE JEST, ABY UŻYWAĆ DANEJ UMIEJĘTNOŚCI?

rudall30 / Shutterstock.com

Są trzy rzeczy, które są potrzebne aby móc korzystać z danej umiejętności.

1. Motywacja
2. Zdolność
3. Bodziec

1. MOTYWACJA

W naszym wypadku zakładam, że nie jesteś pogrążony w apatii i, że chcesz korzystać ze swojej wiedzy. To zostawia nas z dwoma pozostałymi wymaganiami.

2. ZDOLNOŚĆ

Zdolność może być rozumiana jako wiedza, tzn., posiadanie właściwych informacji lub zdolności psychomotorycznych. Użyłem argumentu, że nie możesz myśleć efektywnie bez odpowiednich informacji. I nie — bycie zdolnym do wygooglowania czegoś się nie liczy. Niemożność spełnienia tego warunku będzie prowadzić do budowania automatycznych odpowiedzi opartych na losowych kawałkach informacji. W rezultacie jakość Twojego myślenia i jego efekty będą niższej jakości. Garbage in, garbage out (śmieci na wejściu, śmieci na wyjściu).

Czytaj więcej: Teoria magnesu – jak przebiega proces formułowania opinii i rozwiązywania problemów

3. BODZIEC

Bodziec może być rozumiany jako jeden lub więcej czynników, które aktywują użycie Twojej umiejętności. Mówiąc jeszcze prościej są to aktywatory Twoich umiejętności lub Twojej wiedzy wyzwolone przed odpowiedni kontekst (np. konkretną sytuację).

CO MOŻE BYĆ BODŹCEM?

Praktycznie prawie wszystko może być bodźcem. Jednakże najczęściej są one oparte na kombinacji jednego z pięciu zmysłów (wzrok, słuch, węch, dotyk i smak), stanu emocjonalnego, miejsca oraz osób.

Problemem jest, że nie wszystko powinno działać jako bodziec. Nie chcesz stać w windzie i wyzwolić swojego wewnętrznego kucharza, wertując w głowie setki recept. Nie chcesz również siedzieć na plaży i nagle przypomnieć sobie jak programować w Pythonie. Bodźce powinny być idealnie podpięte do danego zestawu informacji, który jest osadzony w kontekście, który wymaga użycia tychże informacji.

Jest jeszcze jeden element, którego brakuje do zrozumienia tych współzależności.


JAK ZORGANIZOWANA JEST NASZA PAMIĘĆ

Jeśli chcesz nauczyć się jak pokonać największy problem w efektywnej nauce, musisz najpierw zrozumieć podstawy tego, jak zorganizowana jest nasza wiedza.

Teoria schematu jest prawdopodobnie do tego najlepsza.

Teoria schematu utrzymuje, że wiedza posiadana przez nas wcześniej wpływa na to, co obecnie zapamiętujemy. Innymi słowy, nasza uprzednia baza wiedzy może znacząco wpływać na nabywanie nowych informacji.

"Według tej teorii, wiedza, którą mamy w naszej pamięci, jest zorganizowana jako zestaw schematów lub struktur wiedzy, które reprezentują ogólną pulę informacji na temat obiektów, sytuacji, wydarzeń lub akcji, które były pozyskane przez doświadczenia z przeszłości."

Schematy reprezentują wszystkie typy wiedzy ogólnej, od prostej, takiej jak kształt litery "A", do bardziej złożonej wiedzy jak na przykład wiedza o ideologiach politycznych lub astrofizyce. Tak jak schematy zachowań, schematy wiedzy mogą być połączone ze sobą w pokrewne zbiory informacji, z nadrzędnymi i podrzędnymi schematami. Na przykład, schemat dla "stołu" mógłby być połączony ze schematami takimi jak: "meble", "pokoje" i "domy".

Schemat ma wiele miejsc, które mogą być wypełnione ustalonymi, stałymi wartościami lub różnymi wartościami opcjonalnymi. Schematem dla pojęcia "łódź" może być łódź jako stała wartość, ale również "wiosła" i "silnik" będą wartościami opcjonalnymi.

Schematy również uzupełniają domyślne wartości. Są one najbardziej prawdopodobnymi lub typowymi wartościami. Jeśli myślisz o jakiejś konkretnej łodzi i nie możesz przypomnieć sobie koloru żagli, schemat łódki może zostać uzupełniony domyślną wartością "białe" ponieważ jest to najbardziej prawdopodobny wybór.

"Schemat jest używany jako ogólne określenie na wszystkie typy wiedzy ogólnej." - Gillian Cohen - Memory in the Real World

"Schemat  jest używany jako ogólne określenie do wszystkich typów wiedzy ogólnej. Jednakże możemy również rozróżniać bardziej konkretne wersje schematów, które są nazywane skryptami.

Skrypty składają się z wiedzy ogólnej o konkretnych typach wydarzeń lub ram, które składają się z wiedzy o cechach konkretnych obiektów lub miejsc (Cohen).


JAK POKONAĆ NAJWIĘKSZE PROBLEMY W UCZENIU SIĘ EFEKTYWNIE?

1. NIE UCZ SIĘ ODOSOBNIONYCH INFORMACJI

Mark Evans

Moja misja, aby uzyskać wysoki poziom kompetencji w wielu różnych dziedzinach wiedzy, rozpoczęła się dawno temu. Mimo to przez długi czas nie mogłem zrozumieć, dlaczego nie udawało mi się przypomnieć informacji, którą wcześniej zapamiętałem. Nie miało znaczenia czy używałem mnemonik, czy programów optymalizujących powtórki. Po kilku miesiącach cała moja wiedza wyparowywała. Zrozumienie, że izolowane kawałki informacji są bezsensowne dla mózgu i mają małą wartość praktyczną zajęło mi niepokojąco dużo czasu.


PRZYKŁAD MYLNEGO ROZUMOWANIA OPARTEGO NA IZOLOWANYCH KAWAŁKACH INFORMACJI.

W jednej z dyskusji napotkana przeze mnie pani wspomniała przelotnie, że jeśli dziecko cierpi na utrzymujący się kaszel, jest to niewątpliwie oznaka zakażenia pasożytniczego.

CZY MOŻE TO BYĆ PRAWDĄ?

Oczywiście. Wiele pasożytów jelitowych (np. glista) mogą składać jaja, które mogą skończyć w naszych płucach. Wiemy także o kilku gatunkach pasożytów, które mogą być znalezione jedynie w tych organach. Jednakże, czy jedna informacja gwarantuje taką diagnozę? Absolutnie nie.

Mnóstwo rzeczy może powodować kaszel. Twierdzenie, że to jest X lub Y, opierając się na jednej informacji, nie ma większego sensu (lub jest zwykłą głupotą).

Na przykład, jeśli byłoby to zakażenie pasożytnicze, w takim razie w tym regionie świata, byłby to raczej pasożyt jelitowy, którego jaja dotarły do płuc. W tym wypadku, dużo wcześniej przed kaszlem, moglibyśmy dostrzec inne symptomy, np. dyskomfort gastryczny, wysypkę, biegunkę itd. Nawet wtedy, musielibyśmy przeprowadzić dalsze badania, aby zawęzić możliwe przyczyny.

Konkluzje oparte na izolowanych porcjach informacji są prawie zawsze błędne.


2. ZAGWARANTUJ ZNACZENIE DLA INFORMACJI, KTÓREJ SIĘ UCZYSZ

W przeszłości nie dość, że nie rozumiałem, że uczenie się oderwanych od kontekstu informacji jest
bez sensu, to jeszcze nie mogłem pojąć jednego prostego faktu.

Abstrakcyjne informacje są zapominane zdumiewająco szybko.

Jeśli ta abstrakcyjna informacja jest jeszcze izolowana, wtedy zapomnienie jej nastąpi prawie natychmiast.

Twoim celem, jako ucznia jest zrobić tę informację najprzydatniejszą, jak to tylko możliwe. Powinno być to częścią Twojej rzeczywistości. Nie ewoluowaliśmy, aby zapamiętywać śmieciowe informacje. Czegokolwiek się nie uczyliśmy lub zapamiętywaliśmy było zazwyczaj konieczne do przetrwania, lub używane w życiu codziennym. Prostymi przykładami było choćby zapamiętywanie czego nie jeść, jak wykonywać pewne czynności, aby zarobić na życie itd.

Za każdym razem, kiedy uczę fachowców z dziedziny medycyny, zawsze są zdumieni czemu zapamiętuję wiele na pierwszy rzut oka błahych informacji. Rozczarowująco nudną odpowiedzią jest — zmuszam się do znalezienia istotnych połączeń.


PRZYKŁAD - BIOFOTONY:

Kiedy uczyłem się o biofotonach, jedną z rzeczy jaką się nauczyłem było, że ich emisja jest rodzajem bioluminescencji. Może być to teoretycznie wywołane przez reaktywne formy tlenu. To doprowadziło mnie do wymuszonej, ale śmiesznej (dla mnie!) konkluzji, którą zamieniłem w fiszkę:

Q: Jak mogę użyć biofotony do oświetlenia mojego pokoju?
A: zjeść mnóstwo rtęci (=reakcja zapalna)

Logika podpowiada, że spowoduje to ogromną reakcję stanu zapalnego. Czy jest to prawda? Nie do końca, ale pomogło mi zapamiętać ten koncept, i jest to, to co naprawdę się liczy.

Czytaj więcej: How Pretending To Be An Assassin Can Help You Remember Poisons In Food Better


3. SKATEGORYZUJ SWOJĄ WIEDZĘ W ZNACZĄCE SKRYPTY

Już wiesz, że Twoje umiejętności potrzebują bodźca. Stąd, Twoim celem jest kategoryzacja Twojej wiedzy w znaczące skrypty, które powinny być aktywowane pod wpływem odpowiednich okoliczności. Nawet wtedy, łatwo jest przesadzić próbując wcisnąć za dużo informacji w jeden skrypt, co skutkuje nadmierną ilością wskazówek kontekstowych (cue overload).

Nadmierna ilość wskazówek kontekstowych jest zjawiskiem, w którym wolniejsze i mniej dokładne przypomnienie sobie jest spowodowane przez zbyt dużą ilość skojarzeń. (the fan effect; Anderson, 1983a).

PRZYKŁAD - WYKRYWANIE KLAMSTW:

Wielu ludzi całkiem naiwnie wierzy, że jeden gest jest wystarczający, aby wykryć kłamcę. Prawdziwi eksperci zazwyczaj analizują mowę ciała opierając się na grupie różnych gestów i sygnałów.

W takim wypadku Twoja umiejętność tzn. analizowanie mowy ciała lub stanie się podejrzliwym, będzie wywoływane przez konkretną kombinację sygnałów. Bez tych wskazówek, Twoje zdolności nie zostaną aktywowane. Nie jest tak, że Twoje niezwykłe zdolności będą aktywowane 24 godziny na dobę.

Śmiesznie słucha się ekspertów zajmujących się mową ciała, którzy twierdzą, że ich umiejętności są jak klątwa i nie potrafią ich wyłączyć. Oczami wyobraźni widzę, jak oglądają jakiś niskobudżetowy film erotyczny analizują fabułę: "Hmm, oceniając po sygnałach ciała, on nie jest prawdziwym hydraulikiem i nie jest tu po to, żeby odetkać rury".


4. STWÓRZ WIELE RÓŻNYCH SKRYPTÓW DLA KAŻDEGO KAWAŁKA INFORMACJI.

Tak jak zapamiętywanie izolowanych informacji jest bezsensowne, tak jest i również tworzenie z tego tylko jednego lub paru skryptów.

Każdy rodzaj informacji jest z natury wieloaspektowy. Nie możesz oczekiwać, że jeden skrypt da Ci pełny obraz.

Powinieneś zrobić co w Twojej mocy, aby połączyć te różne aspekty w wiele skryptów, zważywszy, że każdy z nich prezentuje Ci inną perspektywę. Im więcej skryptów stworzysz, tym bardziej kompletne i oryginalne będzie Twoje myślenie.


NAJWIĘKSZY PROBLEM W UCZENIU SIĘ EFEKTYWNIE - PODSUMOWANIE

Stanowczo zbyt dużo ludzi wierzy, że pojemność naszej pamięci jest głównym problemem w efektywnym przyswajaniu dużych porcji wiedzy. Mimo że nie jest to prawda, to rozumiem tę logikę. Jeśli wierzysz, że zapamiętywanie dużej ilości informacji jest niemożliwe, to nie podejmiesz wysiłku, aby je przyswoić i skończysz mając rację (zobacz samospełniającą się przepowiednie).

Prawda jest taka, że możesz być ekspertem w wielu różnych dziedzinach (lub przynajmniej osobą bardzo kompetentną), jeśli nauczysz się, jak przyswajać informacje i kodować je w odpowiednie skrypty. Niestety, żadna ilość czytania nie przybliży Cię do Tego celu. Wszystko rozbija się o świadomy wysiłek i trzymanie się planu.

JAK EFEKTYWNIE SIĘ UCZYĆ I DUŻO ZAPAMIĘTYWAĆ:

1. Nie ucz się odosobnionych informacji
2. Upewnij się, że informacje, których się uczysz są kodowane tak, aby uwypuklić ich istotność

3. Skategoryzuj swoją wiedzę w istotne schematy, które będą aktywowane przez odpowiednie bodźce
4. Stwórz wiele różnych skryptów dla każdego kawałka informacji

Chcesz podzielić się swoimi doświadczeniami w zapamiętywaniu dużych porcji informacji? Zostaw komentarz!


SKOŃCZYŁEŚ (-AŚ) CZYTAĆ? CZAS NA NAUKĘ!

Czytanie artykułów online to świetny sposób na poszerzenie wiedzy. Smutne jest jednak to, że po zaledwie 1 dniu od ich przeczytania zapominamy większość napotkanych informacji.

Moją misją jest zmienić ten stan rzeczy. Stworzyłem 34 fiszki, aby ułatwić Ci przyswojenie informacji z tego artykułu. Wystarczy pobrać program ANKI i voila — możesz zacząć naukę!


  • hsn pisze:

    Świetny artykuł!
    A więc, gdy uczę się definicji „efekt jupitera – przecenianie zdolności w jakiej inni są w stanie dostrzec nasz wygląd i zachowanie” to po

    1. Uczę się kilku powiązanych z tym terminem informacji.
    2. Nadaje istotnośc poprzez sformułowanie np. „gdy wychodzę na scenę i wydaje mi się, że każdy dostrzega to jak wyglądam i się stresuje to odpowiada za to efekt jupitera.
    3. No i własnie, co było by w tym przypadku skategoryzowaniem w istotne schematy?
    4. To też mnie przerosło 😀

    Serdecznie pozdrawiam!

  • Jakub pisze:

    Też nie do końca rozumiem czym jest „skrypt”?

  • >